Każda osoba uzależniona ma w sobie potencjał, żeby wyjść z nałogu. Trzeba go tylko odpowiednio wydobyć.
Po czym rozpoznać i jak reagować
Uzależnienie od Internetu nazywane jest także siecioholizmem lub internetoholizmem. Internet to dla wielu osób miejsce rozrywki i pracy, a także sposób na kontakt z innymi ludźmi. Skutkuje to częstszym i dłuższym surfowaniem po sieci. Sprawiło to również, że coraz powszechniejsze staje się uzależnienie od Internetu. Taki stan może być niebezpieczny dla zdrowia psychicznego oraz fizycznego. Dlatego dowiedz się, jak rozpoznać to zaburzenie i jak można go wyleczyć.
Przyczyny uzależnienia od sieci
Warto podkreślić, że uzależnienie od Internetu może dotknąć osoby w każdym wieku – nie tylko młodych ludzi. U seniorów zazwyczaj przyczyną jest nadmierna ilość wolnego czasu oraz brak hobby. Nastolatkowie przeważnie spędzają coraz więcej czasu w sieci ze względu na wpływ grupy rówieśniczej oraz słabą kontrolę rodzicielską. Duże znaczenie mają też poszczególne cechy osobowości, ponieważ może to zwiększyć ryzyko uzależnienia. Szczególnie dotyczy to osób z osobowością ugodową, sumienną, neurotyczną i ekstrawertyczną.
Najczęstsze objawy uzależnienia od Internetu
Największą trudność sprawia wyznaczenie norm lub godzin spędzonych przy komputerze, co mogłoby już wskazywać na uzależnienie. Dlatego ważna jest samoobserwacja i obserwacja zachowań bliskiego otoczenia, dzięki temu rozpoznasz symptomy wskazujące na uzależnienie od Internetu.
Zazwyczaj pierwsze objawy uzależnienia nie powodują jeszcze niepokoju, ponieważ nie różnią się niczym od ogólnie przyjętych wzorców korzystania z Internetu. Szczególnie dotyczy to pozytywnych uczuć pojawiających się w wyniku przeszukiwania zasobów sieci. W konsekwencji pacjent traci poczucie czasu, a do tego zaczyna zaniedbywać inne obowiązki – zawodowe lub szkolne, domowe i rodzinne.
Niepokojącym symptomem uzależnienia od Internetu jest zapominanie o podstawowych potrzebach fizjologicznych np. jedzeniu i piciu. Istnieje kilka przypadków, które ostatecznie doprowadziły do śmierci przed komputerem w wyniku wycieńczenia organizmu.
Charakterystycznym objawem jest również izolacja od rodziny i przyjaciół, zmiana sposobu spędzania wolnego czasu oraz brak aktywności fizycznej. Alarmująca jest też agresywna reakcja na pytania dotyczące czasu spędzonego w sieci.
Najczęstsze skutki uzależnienia od Internetu
Uzależnienie od Internetu może wywoływać zarówno fizyczne, jak i emocjonalne skutki. Zwykle ten stan rozwija się bardzo szybko, bo w ciągu pierwszych 6 miesięcy od rozpoczęcia korzystania z sieci.
Z uzależnieniem od sieci wiąże się też zjawisko FOMO, czyli strach przed tym, że umknie Ci jakaś ważna informacja bądź wydarzenie. Pogłębianie się tego mechanizmu może skutkować zwiększeniem się zależności psychicznej od korzystania z Internetu.
Częstym symptomem jest niedosypianie, które jest spowodowane spędzaniem długich godzin przed komputerem. W dalszych fazach tego zaburzenia pojawia się ukrywanie przed rodziną lub znajomymi czasu, jaki pacjent spędza online. Poznaj też inne skutki, które wiążą się z tym uzależnieniem.
Emocjonalne skutki
- depresja – osoby z umiarkowanymi lub poważnym ryzykiem uzależnienia od Internetu są bardziej narażone na stany depresyjne,
- poczucie winy,
- niepokój,
- problemy z rzetelnym wykonywaniem codziennych obowiązków,
- zaburzenia poczucia czasu,
- nadwrażliwość na krytykę,
- uczucie euforii i podniecenia podczas korzystania z Internetu,
- zaburzenia tożsamości,
- rozpad relacji międzyludzkich i umocnienie postaw egocentrycznych,
- utrata zainteresowania wszelkimi formami aktywności społecznej,
- poczucie wyobcowania,
- ograniczenie zainteresowań i możliwości intelektualnych,
- zmiana używanego języka na internetowy slang.
Fizyczne skutki
- zaburzenia snu,
- suchość oczu oraz pojawienie się innych problemów ze wzrokiem,
- zespół cieśni nadgarstka,
- ból pleców,
- bóle głowy i migreny,
- ból szyi,
- zwiększenie lub utrata masy ciała, czego przyczyną jest nieprawidłowe odżywianie i nieregularne posiłki,
- ograniczenie potrzeb seksualnych,
- zaburzenia ciśnienia.
Jak leczyć uzależnienie od Internetu
Leczenie uzależnienia od Internetu bywa trudne ze względu na brak wystarczającej liczby państwowych ośrodków, które specjalizują się w tym zakresie. Poza tym ciągle niewiele osób zgłasza się z tym problemem do terapeutów lub psychiatrów, bo Internet nadal jest postrzegany w samych superlatywach.
Kłopot stanowi także fakt, że osoby uzależnione od Internetu spędzają kilkanaście godzin przed komputerem, co skutecznie utrudnia im dostrzeżenie negatywnych skutków dla zdrowia. Sprawiło to również, że odwykli od kontaktów interpersonalnych, co dotyczy też lekarzy.
Jednak nie oznacza to, że uzależnienie od Internetu nie powinno być leczone – wręcz przeciwnie. W takim przypadku niezbędna jest specjalistyczna pomoc, a szczególnie terapia poznawczo-behawioralna. Proces ten polega na stopniowej zmianie nawyków, dzięki czemu w życiu pacjenta znów znajdzie się czas na inne aktywności, relacje i niewirtualne rozrywki.
Pomocnym elementem terapii jest harmonogram korzystania z komputera i Internetu. W ten sposób kontakty z siecią mają być coraz krótsze, a przy tym dość częste, co pozwoli wyeliminować wielogodzinne sesje.