Czym jest marihuana?

Marihuana, czyli susz roślinny pozyskiwany z konopi (Cannabis), to jedna z najczęściej stosowanych substancji psychoaktywnych na świecie. Głównymi składnikami biologicznie aktywnymi konopi są kannabinoidy – związki oddziałujące na receptory kannabinoidowe obecne w organizmie człowieka, regulujące m.in. nastrój, apetyt i funkcje poznawcze. Najważniejsze spośród nich to tetrahydrokannabinol (THC), odpowiedzialny za efekty psychoaktywne, oraz kannabidiol (CBD), który nie wykazuje właściwości odurzających, lecz posiada potencjalne działanie neuroprotekcyjne, przeciwzapalne i przeciwlękowe.

Włókna konopi od wieków wykorzystywane były w przemyśle tekstylnym, papierniczym i budowlanym, natomiast ich właściwości psychoaktywne sprawiły, że konopie stały się popularnym środkiem rekreacyjnym oraz leczniczym. Z marihuany wytwarza się różne produkty, w tym susz kwiatów, haszysz, oleje i ekstrakty. Może być spożywana poprzez palenie, waporyzację, a także w postaci produktów spożywczych i farmaceutycznych.

Ze względu na zawartość THC marihuana pozostaje substancją psychoaktywną, mogącą wpływać na funkcje poznawcze, pamięć oraz układ nerwowy człowieka. Pomimo jej zastosowań terapeutycznych, jej długotrwałe lub nadmierne używanie wiąże się z ryzykiem uzależnienia oraz niekorzystnymi konsekwencjami zdrowotnymi.

‍

Sposoby użycia marihuany

Marihuana występuje w różnych postaciach, które różnią się składem, mocą oraz sposobem użycia. Najczęściej spotykaną formą jest susz kwiatów konopi, który po wysuszeniu i zmieleniu jest spalany w postaci skrętów (jointów) lub za pomocą fajek wodnych i waporyzatorów. Oprócz suszu dostępne są również koncentraty, takie jak haszysz – żywiczna substancja o wysokiej zawartości THC. Dostępne są również jeszcze mocniejsze ekstrakty, np. olej haszyszowy czy wosk, zawierające nawet 80–90% THC, tym samym wykazujące bardzo intensywne działanie psychoaktywne.

Marihuanę można także spożywać w formie produktów spożywczych, takich jak ciastka, czekolady czy napoje z dodatkiem kannabinoidów. Tego rodzaju konsumpcja wiąże się z opóźnionym, ale silniejszym i dłużej trwającym efektem, co często prowadzi do nieoczekiwanie intensywnych doznań. Inne sposoby przyjmowania marihuany obejmują nalewki, kapsułki oraz kosmetyki konopne, stosowane głównie w celach terapeutycznych.

‍

Marihuana a zdrowie psychiczne

Marihuana ma znaczący wpływ na funkcjonowanie psychiczne człowieka, co wynika z jej oddziaływania na układ nerwowy. Tetrahydrokannabinol (THC), główny psychoaktywny składnik marihuany, wpływa na poziom neuroprzekaźników, takich jak dopamina i serotonina, co może prowadzić do zmian nastroju, euforii, ale także lęku czy paranoi.

Badania wskazują, że regularne używanie marihuany może zwiększać ryzyko zaburzeń psychicznych, zwłaszcza u osób podatnych genetycznie. Istnieje silny związek między długotrwałym stosowaniem wysokich dawek THC a rozwojem psychoz, w tym schizofrenii. U młodych osób, których mózg wciąż się rozwija, marihuana może osłabiać funkcje poznawcze, takie jak pamięć, koncentrację, czy zdolność podejmowania decyzji.

Z drugiej strony kannabidiol (CBD), drugi kluczowy składnik konopi, wykazuje potencjalne działanie przeciwlękowe i przeciwpsychotyczne. Może łagodzić objawy niektórych zaburzeń, takich jak lęki czy depresja, co stanowi podstawę do wykorzystywania marihuany w medycynie. Należy jednak pamiętać, że medyczna marihuana to środek leczniczy, który jest przepisywany przez lekarza w określonych przypadkach, a jej stosowanie powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą specjalisty.

‍

Wpływ na pamięć i zdolności poznawcze

Marihuana ma istotny wpływ na pamięć i funkcje poznawcze, szczególnie w przypadku regularnego lub długotrwałego stosowania. THC (tetrahydrokannabinol) oddziałuje na hipokamp – strukturę mózgu odpowiedzialną za procesy uczenia się i zapamiętywania. Badania wskazują, że może on utrudniać konsolidację nowych wspomnień, prowadząc do problemów z pamięcią krótkotrwałą.

Długotrwałe używanie marihuany, zwłaszcza w młodym wieku, może także osłabiać zdolność koncentracji, logicznego myślenia oraz szybkość przetwarzania informacji. Istnieją również dowody sugerujące, że intensywne i przewlekłe stosowanie marihuany może powodować trwałe deficyty poznawcze, szczególnie jeśli rozpoczęto jej używanie w okresie dorastania, gdy mózg wciąż się rozwija.

Z kolei CBD, drugi główny składnik marihuany, nie wykazuje negatywnego wpływu na pamięć i może nawet działać neuroprotekcyjnie, co oznacza, że może wspierać funkcje mózgu i chronić komórki nerwowe przed uszkodzeniami. Mimo to, naukowcy podkreślają, że wpływ marihuany na zdolności poznawcze zależy od wielu czynników, takich jak dawka, częstotliwość stosowania oraz indywidualne predyspozycje użytkownika.

‍

Czy marihuana uzależnia?

Marihuana, choć często uważana za mniej uzależniającą niż inne substancje, może prowadzić do uzależnienia, zwłaszcza w przypadku regularnego i długotrwałego jej stosowania. Choć wiele osób korzysta z marihuany okazjonalnie, u niektórych może rozwinąć się silna potrzeba jej używania pomimo negatywnych konsekwencji zdrowotnych, społecznych czy emocjonalnych.

Uzależnienie od marihuany wiąże się z tym, że substancje zawarte w roślinie, w szczególności THC, wpływają na układ nagrody w mózgu, zwiększając wydzielanie dopaminy – neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za poczucie przyjemności. Wraz z czasem, organizm może przyzwyczaić się do tego stanu i stawać się zależny od substancji, aby poczuć się dobrze. Osoby uzależnione od marihuany często doświadczają trudności z kontrolowaniem jej używania, a w przypadku próby zaprzestania mogą odczuwać objawy odstawienia, takie jak drażliwość, problemy ze snem czy zmniejszone łaknienie.

Chociaż uzależnienie od marihuany rozwija się wolniej niż w przypadku innych narkotyków, to wciąż jest to uzależnienie, które może znacząco wpłynąć na życie osoby uzależnionej, jej relacje i zdrowie psychiczne.

‍

‍

Marihuana i jej negatywne skutki dla organizmu

Palenie marihuany wiąże się z podobnym ryzykiem jak palenie tytoniu. Dym z marihuany zawiera szkodliwe substancje, które mogą podrażniać drogi oddechowe i prowadzić do przewlekłego kaszlu, świszczącego oddechu oraz zwiększonego ryzyka zapaleń płuc. Długotrwałe palenie marihuany może także przyczynić się do rozwoju chronicznych chorób płuc, takich jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP).

Marihuana wpływa również na układ sercowo-naczyniowy. Spożycie THC powoduje przyspieszenie akcji serca (tachykardię) oraz podnosi ciśnienie krwi. Dla osób z problemami kardiologicznymi, te efekty mogą stanowić poważne zagrożenie, prowadząc do zwiększonego ryzyka zawału serca lub innych incydentów sercowych.

Palenie marihuany ma także negatywny wpływ na układ odpornościowy. Substancje zawarte w dymie mogą osłabiać zdolności obronne organizmu, zwiększając podatność na infekcje i choroby wirusowe. Regularne palenie marihuany może również wpływać na funkcjonowanie wątroby, utrudniając jej pracę w usuwaniu toksyn z organizmu. W dłuższej perspektywie może to prowadzić do problemów zdrowotnych związanych z detoksykacją organizmu i utrzymaniem prawidłowych funkcji metabolicznych.

‍

Marihuana lecznicza, czyli pozytywny wpływ marihuany na organizm

Mimo że marihuana ma swoje negatywne skutki zdrowotne, nie można zignorować jej potencjału terapeutycznego. W ostatnich latach coraz więcej badań wskazuje na korzyści płynące z jej stosowania w medycynie, zwłaszcza w leczeniu przewlekłych dolegliwości. Kannabinoidy wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwlękowe, co sprawia, że marihuana może być pomocna w leczeniu chorób takich jak przewlekły ból, stwardnienie rozsiane, czy epilepsja. Dodatkowo, CBD, nie posiadając efektów psychoaktywnych, jest stosowane w leczeniu zaburzeń lękowych, depresji oraz w łagodzeniu objawów PTSD.

Należy jednak pamiętać, że marihuana lecznicza jest stosowana tylko w konkretnych przypadkach, gdy inne metody leczenia zawodzą lub wiążą się z poważnymi efektami ubocznymi. W takich przypadkach marihuana może stanowić alternatywę, ale zawsze powinna być stosowana zgodnie z zaleceniami lekarza. Samodzielne stosowanie marihuany, bez konsultacji ze specjalistą, może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.